Nội dung cờ nhanh và chớp kết thúc và trao giải hôm 16/7 khiến nhiều phụ huynh và kỳ thủ ngỡ ngàng. Các kỳ thủ đoạt giải chỉ được nhận huy chương, không có tiền thưởng, cup hay quà tặng, dù ai cũng phải đóng 800.000 đồng lệ phí.

Ban tổ chức – Liên đoàn Cờ Việt Nam – chỉ trao cup toàn đoàn, cho những đơn vị đoạt giải cao nhất ở từng thể loại cờ. Một phụ huynh bình luận trên một hội nhóm cờ vua: “Con tôi đoạt giải nhưng thắc mắc vì sao giải ghi là tranh cup mà con không được trao cup”.

Giải cờ vua trẻ quốc gia 2023 có 1.367 kỳ thủ tham dự, với bốn thể loại gồm cờ tiêu chuẩn, nhanh, chớp và truyền thống, diễn ra tại Cần Thơ từ 13/7 đến 24/7.

Những năm trước, mỗi kỳ thủ đóng 300.000 đồng cho nội dung cờ tiêu chuẩn hoặc truyền thống, và 300.000 đồng cho cờ nhanh chớp, tổng cộng 600.000 đồng. Năm nay, kỳ thủ không đánh cờ tiêu chuẩn hay truyền thống cũng phải nộp 800.000 đồng.

Các kỳ thủ tranh tài theo 20 nhóm tuổi, chia đều nam nữ. Với bốn thể loại cờ, sẽ có 80 kỳ thủ vô địch các lứa tuổi. Mọi năm, ban tổ chức chuẩn bị gần 100 chiếc cup để trao cho từng hạng tuổi và toàn đoàn. Mỗi chiếc cup có thể có giá vài trăm đến hai triệu đồng. Nhiều năm trước đó, giải còn trao cả tiền thưởng khoảng vài trăm nghìn cho những kỳ thủ đoạt huy chương.

Ông Nguyễn Minh Thắng – Phó Chủ tịch thường trực Liên đoàn cờ Việt Nam – giải thích nguyên nhân nằm ở tình hình kinh tế khó khăn và những nhà tài trợ rút lui. “Chủ tịch liên đoàn nhiệm kỳ trước là cựu Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Đồng Tiến, nên thu hút được những ngân hàng tài trợ cho các giải cờ vua”, ông Thắng nói. “Sau khi ông Tiến nghỉ hưu, các ngân hàng đều rút lui, chỉ còn một ngân hàng tài trợ trang phục thi đấu cho các đội tuyển thi đấu quốc tế”.

Giải cờ vua trẻ quốc gia 2023 có hai nhà tài trợ. Một nhãn hàng dược phẩm là nhà tài trợ chính được ghi tên trên giải, và một doanh nghiệp khác tài trợ chi phí tính hệ số Elo quốc tế cho giải khoảng gần 100 triệu đồng. Đây cũng là điểm mới của giải trẻ năm nay, bởi những năm trước giải không tính Elo.

Ông Thắng cũng nói thêm rằng nhà tài trợ chính năm nay không hỗ trợ tiền cho việc trao cup từng hạng tuổi, chỉ cho toàn đoàn với 12 chiếc cup. “Nhà tài trợ này còn mới, muốn thăm dò tình hình hoạt động của giải trong năm đầu tiên tham gia. Những năm sau họ có thể hỗ trợ nhiều hơn”, ông nói thêm.

Chủ tịch Liên đoàn cờ Việt Nam nhiệm kỳ 2023-2028 là ông Phạm Văn Tiền, một doanh nhân ngành xây dựng.

Giải trẻ quốc gia 2023 còn gây nhiều tranh cãi trong khâu tổ chức. Thay vì diễn ra trong một nhà thi đấu như mọi năm, giải năm nay tổ chức ở một khách sạn. Các phụ huynh không được vào phòng thi đấu, vì thế nhiều người chờ đón con ở bên ngoài dù trời mưa.

Ông Thắng cho biết khuôn viên khách sạn có nhiều khu vực có mái che và và ghế cho phụ huynh ngồi trong lúc chờ đón con. Ban tổ chức cũng bố trí tình nguyện viên dẫn những kỳ thủ nhỏ tuổi đến chỗ phụ huynh sau khi thi đấu. Nhưng vẫn có nhiều phụ huynh lo lắng và sốt ruột nên đứng trước cổng chờ con đánh cờ xong.

Một điểm bất cập tại giải là lịch thi đấu dày đặc dẫn tới tình trạng trên. Ngày 14/7, các kỳ thủ đánh sáu ván cờ nhanh đầu tiên. Hôm sau giải nghỉ thi đấu, và bốc thăm các nội dung cờ tiêu chuẩn, truyền thống. Ngày 16/7, các kỳ thủ đấu ba ván cờ nhanh còn lại và chín ván cờ chớp, kéo dài đến 19h. Trong thời gian này, các phụ huynh không được vào phòng thi, vì thế nhiều người lo con đói và khát nước. Khu vực thi đấu không có đồ ăn và nước uống cho các kỳ thủ.

Những năm trước, giải thường diễn ra ở nhà thi đấu có mái che. Các phụ huynh có thể ngồi trên khán đài theo dõi trực tiếp, đồng thời chờ con thi xong. Nhưng bất cập ở những nhà thi đấu là điều hòa không đủ làm mát với số lượng kỳ thủ đông. Việc thi đấu trong khách sạn có điều hòa nhưng không có chỗ để phụ huynh ngồi xem và chờ con.

Đại diện Liên đoàn cờ giải thích rằng lịch thi đấu cụ thể đã được thông báo một tháng trước cho các HLV. Hôm 15/7, khách sạn có một sự kiện khác khiến giải phải nghỉ thi đấu và dồn lịch, nhưng cũng là cơ hội để các kỳ thủ tham quan địa phương.

Cờ vua Việt Nam thuộc nhóm đầu Đông Nam Á, đặc biệt ở cấp độ trẻ. Tại giải cờ vua trẻ châu Á tháng 10/2022 tại Indonesia, Việt Nam đoạt nhiều HC vàng hơn các đoàn khác gộp lại. Ở cấp độ trẻ thế giới, Việt Nam cũng từng có những nhà vô địch như Đào Thiên Hải (U16 nam, 1993), Nguyễn Thị Dung (U12 nữ, 1994), Hoàng Thanh Trang (U20 nữ, 1998), Nguyễn Ngọc Trường Sơn (U10 nam, 2000), Lê Quang Liêm (U14 nam, 2005), Trần Minh Thắng (U8 nam, 2008) và Nguyễn Anh Khôi (U10 nam, 2012, U12 nam, 2014).

Xuân Bình