Với quyết định thí mã, Lê Quang Liêm tạo ra một nước cờ xuất sắc, khi đánh bại kỳ thủ số bảy thế giới Wesley So tại giải nhanh chớp St Louis.
Quang Liêm nói rằng anh không thể đòi hỏi một khởi đầu tốt hơn so với ngày ra quân, với hai chiến thắng và một hòa trước những đối thủ đều đã hoặc đang là Siêu đại kiện tướng. Trong ván đầu gặp So, kỳ thủ số một Việt Nam cho rằng thế cờ cân bằng ở trung cuộc. “Tuy nhiên cậu ấy đã hơi tham vọng một chút”, anh nói thêm.
Quang Liêm nhắc tới nước 32…Qg6, khi So muốn tấn công thành của vua trắng bằng cách dọa bắt tốt h3. Nhưng nước cờ này cho phép mã trắng nhảy tới c5, xuống d7 và dọa bắt tốt e5. “Sau ván đấu, So nói với tôi rằng cậu ấy không tính đến nước 35.Nd7 của Trắng”, kỳ thủ 32 tuổi nói thêm.
Thế cờ sau 32…Qg6. Wesley So đi nước cờ mạo hiểm trong thế cờ cân bằng, đưa hậu vào đường chéo b1-h7 mà Trắng đang quản lý.
Thế cờ sau 33.Nc5. Quang Liêm có thể nhảy mã lên c5, vừa dọa bắt tượng, vừa đuổi hậu. Đen buộc phải chịu đổi tượng bằng cách đưa lên f5.
Sau khi đổi tượng, So mất đi một quân hữu ích để bảo vệ ô d7. Sai lầm đó bị Quang Liêm tận dụng triệt để trong những nước tiếp theo, bằng cách đẩy tốt thông cột d lên cao.
Kỳ thủ Mỹ gốc Philippines sau đó còn cố gắng dùng hậu và mã tạo bẫy chiếu hết ở g2, nhưng Quang Liêm đưa hậu trắng lên e4 để bảo vệ tốt. Không đủ lực tấn công, kỳ thủ 30 tuổi lại phải rút lực về phòng thủ, khi đưa hậu về d8.
Thế cờ sau 38…Qd8. Quang Liêm đã có thể thí mã ngay bằng cách nhảy lên f6 chiếu, sau đó đưa tốt xuống d7 dọa bắt hai xe. Nhưng Quang Liêm quyết định đưa hậu lên f5.
Quang Liêm cho rằng anh đã có ý tưởng thí mã như vậy từ khi đẩy tốt lên d6 ở nước 38. Nhưng anh không vội vàng, mà đi hậu lên f5 trước, vì sau đó mã trắng vẫn vừa dọa bắt tốt e5, vừa dọa thí quân ở f6. “Đến đây tôi nghĩ Đen đã thua rồi”, đại diện Việt Nam nói. “So cũng gần cạn giờ, nên không thể tính toán để đi những nước tốt nhất”.
Thế cờ sau nước 40.Nf6. Lúc này Quang Liêm mới thí quân, và được máy tính đánh giá là nước đi xuất sắc, với hai dấu chấm than (!!).
Thế cờ sau 42.d7. Tốt trắng dọa bắt hai xe, và So xin thua chỉ sau đó một nước cờ.
Quân tốt có thể coi là yếu nhất bàn cờ, nhưng trong tình huống này nó dọa bắt cả hai xe. Khi đó, tốt lại là quân mạnh nhất, và cũng dọa phong hậu. “Tôi thậm chí không cần bắt một trong hai xe ngay”, nhà vô địch HDBank 2017 nói.
Quang Liêm và So từng là đồng đội tại trường đại học Webster – đội cờ vua sinh viên mạnh nhất Mỹ. Trong 20 ván tính điểm FIDE đã gặp nhau trước đây, Quang Liêm thắng bốn, hòa 14 và chỉ thua hai lần. Tuy nhiên, So thường xuyên đứng trong Top 10 thế giới trong tám năm qua, còn kỳ thủ Việt Nam chưa từng vươn tới nhóm này.
Wesley So (phải) cười đùa với đồng đội cũ Lê Quang Liêm tại ván đầu giải cờ nhanh chớp Saint Louis, ở Missouri, Mỹ hôm 14/11/2023. Ảnh: GCT
So đạt đỉnh phong độ năm 2017, khi anh có năm tháng đứng vị trí số hai thế giới cờ tiêu chuẩn, chỉ sau Magnus Carlsen. Elo cờ tiêu chuẩn của anh đạt đỉnh là 2.822, trong khi hệ số cao nhất của Quang Liêm là 2.740. So cũng là kỳ thủ có Elo cao đứng thứ năm lịch sử, sau Carlsen (2.882), Garry Kasparov (2.851), Fabiano Caruana (2.844) và Levon Aronian (2.830).
Theo Elo cờ nhanh, So cũng đang đứng thứ tám thế giới, còn Quang Liêm ở vị trí 51, vì thế chiến thắng của kỳ thủ Việt Nam tại St Louis có thể coi là bất ngờ.
LQL kết thúc ngày đầu giải với vị trí đỉnh bảng, nhờ năm trên sáu điểm tối đa. “Ở những giải đấu đạt kết quả cao, tôi thường khởi đầu tốt”, anh nói thêm. “Nhưng phía trước vẫn là các đối thủ rất mạnh, nên sẽ không có ngày nào dễ dàng với tôi”.
Giải nhanh chớp St Louis thuộc hệ thống GCT, quy tụ toàn bộ kỳ thủ đã hoặc đang có Elo cờ tiêu chuẩn mức 2.700 trở lên, trong đó có năm người trong Top 10 thế giới. Trong ngày thứ hai, diễn ra từ 2h15 thứ năm 16/11 giờ Hà Nội, Quang Liêm lần lượt gặp Samuel Sevian, Anish Giri và Caruana. Trong đó Giri và Caruana đều đang đứng trong Top 10 thế giới.
Xuân Bình
