Nhà thờ Cổ Họ Dương – Bình Thủy, Tp. Cần Thơ
Gia phong – truyền thống dòng họ trở thành một nhân tố văn hóa, hạt nhân cơ bản góp phần tạo nên truyền thống văn hóa làng xã, địa phương, dân tộc. Do vậy, văn hóa dòng họ còn đồng nghĩa với sự đa dạng văn hóa, bản sắc văn hóa, một nhân tố động lực thúc đẩy sự phát triển văn hóa xã hội.
Một trong những giá trị tinh thần tiêu biểu nhất của dòng họ người Việt là ý thức hướng về cội nguồn tổ tiên như nội dung câu ca thường được mở đầu trong các bản tộc phả “Cây có gốc mới thắm cành xanh lá. Nước có nguồn mới biển rộng, sông sâu”; Người ta có tổ có tông. Như cây có cội như sông có nguồn.
Trong tiến trình phát triển của lịch sử dân tộc đã xuất hiện nhiền dòng họ “Danh gia, vọng tộc”, những dòng họ văn hiến – sản sinh, lưu giữ và trao truyền các giá trị văn hóa tiêu biểu, đóng góp xứng đáng vào kho tàng di sản văn hóa chung của dân tộc. Trải qua quá trình hình thành và phát triển lâu dài, nhiều dòng họ đã xây dựng và lưu giữ truyền thống tốt đẹp riêng, dòng tộc Họ Dương ở Cần Thơ đã làm tốt trong việc phát huy giá trị văn hóa dòng họ của mình.
Ngôi Nhà Cổ gắn liền với dòng tộc Họ Dương ở Cần Thơ. Ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long từ nhiều năm qua giới làm văn hóa, du lịch, truyền thông…hầu hết đều biết đến ngôi nhà cổ của dòng tộc Họ Dương ở quận Bình Thủy, thành phố Cần Thơ. Đây là ngôi nhà của gia tộc Họ Dương, vốn có nguồn gốc từ Nha Mân, Đồng Tháp, phiêu dạt đến đất Bình Thủy, Cần Thơ để sinh cơ lập nghiệp. Dòng họ này được coi là có công khai hoang lập địa ở vùng này. Ngôi nhà được xây dựng từ năm 1870. Việc xây cất mất khoảng 20 năm mới hoàn thành. Đến những năm đầu của thế kỷ XX, ngôi nhà cổ Họ Dương được trùng tu lại và tồn tại cho đến ngày nay và trở thành nhà thờ của Họ Dương, đồng thời nơi đây cũng là văn phòng liên lạc và sinh hoạt dòng tộc Họ Dương Việt Nam khu vực miền Tây Nam Bộ.
Ông Dương Minh Hiển là hậu duệ đời thứ 6 – người kế thừa và gìn giữ Nhà thờ Họ Dương chia sẻ: Ông luôn ý thức về cội nguồn gốc gác, giá trị đạo đức truyền thống của Việt Nam và dòng tộc Họ Dương.
Từ mấy chục năm qua từ khi cha của ông mất (cha của ông là ông Dương Văn Ngôn, đời thứ 5) ông kế thừa ngôi nhà cổ này, hằng ngày ông đều thắp nhang thờ cúng ông bà, lau dọn và tu bổ ngôi nhà của dòng tộc,giữ gìn, chăm sóc, bảo tồn ngôi nhà của cha ông đã để lại. Cũng vì những giá trị văn hóa, kiến trúc nghệ thuật được bảo tồn, gìn giữ (gần 150 năm), cho nên ngôi nhà này đã được giới truyền thông, những người làm văn hóa, du lịch, khách du lịch trong và ngoài nước yêu quý. Giờ đây nhà thờ Họ Dương – Nhà Cổ Bình Thủy đã nổi tiếng không chỉ ở Việt Nam mà còn ra cả quốc tế.
Ông Dương Minh Hiển cho biết thêm: Nhà thờ Họ Dương – Nhà Cổ Bình Thủy ngoài việc được công nhận là di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia, còn được liên hiệp UNESCO Việt Nam công nhận năm trong “TOP 100 điểm đến ấn tượng của Việt Nam” và rất nhiều thành tích khác được khen tặng cho Nhà Cổ và cá nhân ông – người giữ gìn ngôi nhà, như: Kỷ Niệm Chương Vì sự nghiệp Văn hóa -Thể thao- Du lịch của Bộ VHTT&DL, Cúp vàng “Tâm Tài ASEAN”, Cúp Vì sự phát triển cộng đồng hội nhập APEC…
Vừa qua vào tháng 4 năm 2016 tại Singapore, Ông Dương Minh Hiển vinh dự được mời làm đại diện cho dòng tộc Họ Dương đi giao lưu văn hóa, kinh tế các nước trong khối APEC, tại chương trình này ông đã tặng một món quà hết sức ý nghĩa là chữ Dương được khắc trên gỗ nhũ vàng và người tiếp nhận là ông Nguyễn Xuân Châu – Hàm Vụ trưởng – Trưởng Văn phòng đại diện Ủy Ban Dân tộc Chính phủ tại Singapore.
Ông Dương Minh Hiển – Chủ tịch HĐHD Tp.Cần Thơ tặng kỷ niệm chữ Dương cho ông Nguyễn Xuân Châu
Hàm vụ trưởng – Trưởng Văn phòng đại diện Ủy Ban Dân tộc Chính phủ Việt Nam tại Singapore
Ông Dương Minh Hiển hiện nay tuổi cũng đã ngoài 90, nhưng mỗi khi nói về văn hóa lịch sử, nói về văn hóa dòng tộc…thì mắt ông lại sáng lên và tinh thần hăng hái khác hẳn. Ông nói: Dòng họ là một yếu tố quan trọng trong chuỗi liên kết: cá nhân – gia đình – dòng họ – làng xã – vùng miền-dân tộc/quốc gia. Bảo tồn, phát huy những giá trị văn hóa tốt đẹp của dòng họ cũng chính là góp phần bồi đắp, xây dựng hạnh phúc của mọi cá nhân, cộng đồng và toàn dân tộc.
Một số hình ảnh của Nhà thờ Cổ Họ Dương – Bình Thủy, Tp. Cần Thơ
