Nguyễn Thu Giang chơi cờ vua lúc 9 tuổi, và được HLV Lâm Minh Châu phát hiện từ phong trào thể thao học đường ở quận 1 (TPHCM). Hai năm sau, Giang lọt vào tuyến năng khiếu của ngành thể thao TPHCM. Cuối năm 1999, Nguyễn Thu Giang đoạt HCV U-14 châu Á, được kỳ vọng đem lại làn gió mới cho làng cờ nữ Việt Nam, nhưng bất chợt cô… biến mất!

TỪ CỜ VUA ĐẾN TOÁN HỌC

Ít ai biết, Thu Giang (sinh ngày 2-10-1985) đã du học tự túc ở Australia từ tháng đầu năm 2001, và vẫn học tập và làm việc tại đó cho đến nay. Bất ngờ hơn, ngày 19-2-2009, Nguyễn Thu Giang nộp luận án nghiên cứu tiến sĩ toán học với đề tài “Đồ thị Hamilton, quá trình ngẫu nhiên Markov và đồ thị phổ”, và được công nhận là tiến sĩ toán học trẻ nhất của ĐH Nam Australia (thành phố Adelaide) vào ngày 21-5-2009 khi chưa tròn 24 tuổi.

Chịu khó tìm tòi và học giỏi, sau vài tuần đầu tiên học lớp 10 ở Australia, Nguyễn Thu Giang được vào thẳng lớp 11, rồi học tiếp chương trình liên thông cao đẳng công nghệ thông tin. Toán là môn tự chọn, Giang đạt kết quả 105 điểm nên giáo viên toán đề nghị Giang xin học bổng vào đại học.

Thu Giang bày tỏ: “Một kỳ thủ cũng như một nhà nghiên cứu toán học đều có điểm chung là cách thức tư duy và cơ hội đi nhiều nơi. Từ bé, tôi đã thích suy nghĩ đủ thứ, chơi cờ và học toán đều khiến tôi thích thú. Ở Australia, tôi cảm nhận toán học phù hợp với cách suy nghĩ của mình, là nền tảng của nhiều lĩnh vực khác nhau trong cuộc sống nên càng muốn nghiên cứu sâu hơn”.

Cuối năm 2002, Nguyễn Thu Giang đoạt học bổng vào thẳng năm thứ 2 ngành toán của ĐH Nam Australia. Có lúc, Giang phải nhờ bố (giảng viên toán của ĐH Kinh tế TPHCM) phụ đạo thêm vào buổi tôi khi hai bố con cùng “online”.

Năm 2004, Thu Giang xếp hạng nhất toàn khóa khi thi tốt nghiệp đại học, và nhờ sự hướng dẫn của thầy Filar, Giang là 1 trong 3 sinh viên khoa toán đoạt học bổng chương trình cử nhân danh dự. Đồng thời, luận văn tốt nghiệp cử nhân danh dự đạt điểm cao nhất của Giang chính là nền tảng thuyết phục trường ĐH Nam Úc cấp học bổng tiến sĩ nghiên cứu toán học cho cô.

VỪA VIẾT LUẬN ÁN, VỪA THI ĐẤU OLYMPIAD

Thời gian đầu đến Australia, Thu Giang vẫn chịu khó thi đấu nhiều ở Adelaide, sau đó thì thôi dần, nhất là giai đoạn bắt đầu chương trình đại học. Cho đến khi nhận học bổng toàn phần về nghiên cứu tiến sĩ năm 2006, Thu Giang nung nấu mong muốn trở lại với cờ vua, nên năm 2007, chị đã thi đấu ở nhiều bang của Úc để lấy suất vào đội tuyển nữ Úc dự Olympiad 2008.

Tháng 10-2007, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Liên đoàn Cờ Việt Nam Đặng Tất Thắng đồng ý với đề nghị của Liên đoàn Cờ vua Australia để Thu Giang thi đấu cho tuyển Australia mà không gặp sự khiếu nại gì từ phía Việt Nam.

Ở Olympiad 2008, Thu Giang vẫn giữ thói quen giới thiệu đội tuyển Việt Nam với các bạn Australia: “Đây là đồng đội của tớ”, khiến các kỳ thủ Australia phải nhắc: “Bây giờ tụi mình mới là đồng đội”.

Cô cho biết: “Cờ vua trước đây là cuộc sống của tôi, và tôi vẫn yêu thích nó, dù bây giờ không có nhiều thời gian dành cho cờ. Cảm giác thi đấu quốc tế một lần nữa rất thú vị, nhưng hơi lạ vì không mang danh Việt Nam nữa”.

Theo gia đình của Thu Giang, cô đã suy nghĩ trong 6 tháng rồi mới quyết định thi đấu cho đội tuyển Australia khi một số kỳ thủ hàng đầu của họ giải nghệ…