Giải Vô địch cờ vua trẻ thế giới bắt nguồn từ giải Vô địch cờ vua quốc tế giành cho các kỳ thủ nam U17 được tổ chức không chính thức vào năm 1974 tại Pont St Maxence (Pháp). Đến năm 1977, Liên đoàn cờ cua thế giới (FIDE) mới công nhận đây là một giải thế giới đầu tiên dành cho lứa tuổi thanh thiếu niên đồng thời giới hạn lại lứa tuổi thi đấu U16 và đây cũng là nhóm tuổi có quá trình lịch sử hình thành lâu nhất trong hệ thống giải trẻ thế giới. Năm 1981, tại Embalse, Argentina, giải cá nhân nữ giành cho lứa tuổi 16 mới được Liên đoàn Cờ vua thế giới (FIDE) chính thức công nhận. Tại giải lần này, nữ kỳ thủ trẻ Susan Polgar (Hungary) đã giành được danh hiệu vô địch lần đầu tiên, đánh dấu mốc thành tích “đáng nể” của nữ Đại kiện tướng thế giới (ĐKTTG) này.

Giải Vô địch Cờ vua trẻ thế giới lần đầu tiên được tính là vào năm 1987, khi giải này được tổ chức tại San Juan, Puerto Rico. Tại giải đấu lần này, các kỳ thủ tham gia tranh tài ở 4 nhóm tuổi U10, U12, U14 và U18 vì giải U16 được tổ chức riêng tại Innsbruck, Áo. Đến năm 1989, cũng tại San Juan, Puerto Rico giải đấu này được thống nhất gồm 5 nhóm tuổi thi đấu và FIDE tổ chức đều đặn hàng năm mang tính truyền thống với quy mô lớn dành cho các kỳ thủ trẻ đẳng cấp cao của khắp các châu lục trên thế giới. Đây cũng là cơ sở để xét phong cấp, điểm chuẩn, điểm Elo cho các kỳ thủ trẻ thuộc các quốc gia và vùng lãnh thổ trên khắp các châu lục. Đồng thời, giải đấu này còn là nơi cho những tài năng trẻ trong làng cờ vua thế giới “cất cánh”.