Hai đại kiện tướng quốc tế Nigel Short và Ehsan Ghaem Maghami. Ảnh: FIDE.

Biến ảo không chỉ với những nước đi trên bàn cờ, mà thế giới cờ vua còn có nhiều thể loại cờ khác nhau. Loạt trận đấu thuộc thể cờ nói diễn ra từ ngày 8 đến 12/3 tại Iran giữa kỳ thủ số 1 nước này Ehsan Ghaem Maghami và cựu vô địch thế giới Nigel Short là một biến thể cờ như thế.

Loạt ván đấu cờ nói này do Liên đoàn cờ Iran tổ chức, trong đó hai kỳ thủ đấu hai ván cờ truyền thống, hai ván cờ nhanh và hai ván cờ chớp. Trong ván cờ tiêu chuẩn, ngoài thời gian thi đấu theo quy định của FIDE, mỗi kỳ thủ được cộng thêm 10 phút tính cho việc ghi âm nước cờ.

Cứ sau 6 nước đi, các kỳ thủ lại đi vào một phòng riêng, tả lại luồng suy nghĩ và thế cờ của mình trên videocam. Việc tường thuật trực tiếp các nước đi thông qua phần ghi âm suy nghĩ của các kỳ thủ sẽ được tổng hợp một cách hệ thống để khán giả hiểu rõ ván đấu.

Việc hiểu được suy nghĩ, cảm xúc của các kỳ thủ trong suốt ván đấu khiến khán giả theo dõi thích thú hơn hẳn. Có lúc cả Nigel Short và Maghami cùng lạc quan trên cùng một thế cờ, có lúc cả hai đều nghĩ rằng mình đang gặp bất lợi.

Khác với ván đấu thông thường, kỳ thủ có thể phân tích lối chơi của mình trong phòng họp báo sau khi ván đấu đã kết thúc, ở cờ nói phần phân tích này được chia sẻ ngay trong ván đấu. Dĩ nhiên là các kỳ thủ không được nghe phần phân tích của nhau. Trong khi đó, khán giả được nghe phân tích qua tai nghe.

Nigel Short rất ủng hộ cờ nói vì cho rằng nó giúp cờ vua tiếp cận công chúng. “Cờ vua vốn dĩ rất phức tạp và tôi tin rằng việc giải thích rõ hơn về sự phức tạp trong các ván cờ sẽ khiến nhiều người hiểu cờ, từ đó sẽ thấy thích thú hơn”.

Cách đây 4 năm, Nigel Short chơi cờ nói với Anatoly Karpov, nhưng lúc đó ông thấy thể loại cờ này chưa hoàn thiện. Giiờ đây ông thay đổi ý kiến vì cho rằng nó đã được đổi mới theo đúng cách. Nigel Short tin rằng cờ nói sẽ giúp cờ vua lên được truyền hình và truyền tải qua Internet hiệu quả, qua đó phát triển hơn trong tương lai.