Ðào Thiên Hải được xem là một trong những kỳ thủ xuất sắc của cờ vua Việt Nam. Sinh năm 1978 tại thị xã Sa Ðéc (tỉnh Ðồng Tháp), Thiên Hải học cờ vua từ lúc năm tuổi và nhanh chóng thăng tiến mạnh mẽ. Ngay từ những bước chập chững trong làng cờ, Thiên Hải đã được chuyên gia cờ vua Liên Xô (cũ) Pô-pốp (Alexandre Popov) đánh giá rất cao: ‘Ðào Thiên Hải là một năng khiếu hiếm có, kể cả ở Liên Xô. Nếu được bồi dưỡng đúng mức thì chỉ đến năm 20 tuổi cậu ấy sẽ trở thành Ðại kiện tướng cờ vua quốc tế’.
Năm 1987, mới chín tuổi, Ðào Thiên Hải đã sớm khẳng định tài năng của mình bằng tấm HCV toàn quốc lứa tuổi U11 và kế đó giành ngôi Á quân tại Hội khỏe Phù Ðổng toàn quốc lần thứ II. Năm 1989, Ðào Thiên Hải được đầu tư đưa đi tập huấn tại Liên Xô tập huấn sáu tháng dưới sự dẫn dắt của chuyên gia Se-sman (Shechman), năm đó kỳ thủ trẻ này gây ấn tượng với làng cờ Liên Xô bằng tấm HCV tại Liên hoan cờ vua quốc tế ‘Biển Ðen’ ở nước cộng hòa Áp-kha-di-a, góp công lớn giúp đội Việt Nam giành ngôi vô địch. Một năm sau, Thiên Hải lại đoạt HCV tại giải Thiếu niên quốc tế tổ chức ở Ru-ma-ni.
Năm 1992, Thiên Hải trở thành nhà vô địch quốc gia khi mới 14 tuổi, rồi được triệu tập lên ÐTQG đi tập huấn tại Hung-ga-ri. Chỉ một năm sau, làng cờ thế giới đã biết tên Ðào Thiên Hải với danh hiệu VÐTG lứa tuổi dưới 16 tại Xlô-va-ki-a (VÐV Việt Nam đầu tiên đoạt ngôi VÐTG). Thành tích của anh đã được Chủ tịch nước trao tặng Huân chương Lao động hạng ba. Sau bốn năm tập luyện và thi đấu ở Hung-ga-ri, năm 1995, Thiên Hải được phong tặng danh hiệu Ðại Kiện tướng quốc tế. Như vậy, anh đã sớm thực hiện lời dự đoán của chuyên gia Pô-pốp khi mới 16 tuổi.
Những năm sau đó, Ðào Thiên Hải liên tiếp ghi danh ở các giải đấu đỉnh cao trong nước và quốc tế. Năm 1997, Hải vô địch Giải hạng nhất toàn quốc, năm 1998 đoạt giải nhì Ðại kiện tướng tại Ấn Ðộ, hạng nhất Giải Ðại kiện tướng tại Phi-li-pin, hạng ba giải cờ vua trẻ U20 châu Á và giải cờ vua vô địch châu Á tại I-ran, hạng tư giải cờ vua trẻ U20 thế giới. Năm 1999, anh tiếp tục vô địch giải cờ vua hạng nhất quốc gia và giải cờ nhanh vô địch quốc gia, hạng nhất bàn một giải cờ vua đồng đội châu Á, hạng nhất giải cờ vua Ðại kiện tướng Thanh Ðảo (Trung Quốc). Năm 2000, Hải không có đối thủ tại giải cờ nhanh vô địch quốc gia, vô địch giải cờ vua Thế giới vòng loại khu vực 3.2a. Với kết quả này, Thiên Hải là kỳ thủ nam Việt Nam đầu tiên lọt vào vòng chung kết GVÐTG và được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen.
Năm 2001, Thiên Hải vẫn là nhà vô địch Quốc gia, hạng nhì giải Cờ vua Thế giới vòng loại khu vực 3.2a tại In-đô-nê-xi-a, giành quyền thi đấu ở vòng chung kết giải VÐTG. Năm 2002, Hải đoạt VÐQG, vô địch đồng đội giải cờ vua nhanh toàn quốc. Năm 2003, Ðào Thiên Hải đoạt HCÐ Giải cờ vua châu Á, HCV giải đấu thủ mạnh toàn quốc. Năm 2004, Ðào Thiên Hải đoạt HCV GVÐQG, hai HCV cá nhân và hai HCV đồng đội giải vô địch cờ chớp, cờ nhanh tổ chức tại thành phố Hồ Chí Minh. Từ đó đến nay, anh đã bổ sung vào bộ sưu tập cá nhân ba ngôi vô địch giải quốc tế khu vực 3.2a, năm lần VÐQG, bảy lần vô địch giải cờ nhanh quốc gia, năm lần lọt vào danh sách 10 vận động viên tiêu biểu của Việt Nam, năm lần lọt vào vòng chung kết GVÐTG và nhiều huy chương, danh hiệu khác.
Ðào Thiên Hải dự ASIAD 15 nội dung cờ nhanh. Sau chín ván đấu, thành tích của Thiên Hải là sáu thắng, hai hòa và một thua, trong đó Thiên Hải đã hòa với VÐV giành HCV là Ðại KTQT người Ca-dắc-xtan Mu-rơ-ta-xơ (Kazhgaleyev Murtas) ở ván thứ sáu, nhưng thất bại duy nhất trước kỳ thủ người Trung Quốc Bu Xiangzhi ở ván thứ bảy đã khiến Thiên Hải buộc phải chấp nhận vị trí thứ nhì chung cuộc, dù có ngang bằng số trận thắng với nhà vô địch.
