Victor Emmanuelovich Kart hiện nay (theo ND) là huấn luyện viên cờ vua nổi tiếng và phải được xem như là một hiện tượng gây kinh ngạc và độc đáo trong làng cờ vua, con người thuộc loại như thế mà chúng tôi chưa từng thấy trước đây, và có lẽ cũng sẽ hiếm gặp trong tương lai. Điều đáng quan tâm là ông ấy là kỳ thủ chưa từng bao giờ giành được một chiến thắng trong những giải đấu mạnh, thậm chí chưa bao giờ đến gần được trình độ đại kiện tướng trong lối chơi chuẩn của mình và thậm chí cũng không có danh hiệu kiện tướng. Nhưng ông ấy đã xây dựng và phát triển một nhóm toàn những đại kiện tướng kiệt xuất, những người đã mang danh tiếng của ngôi trường tên Lvov đến khắp mọi nơi trên thế giới.

Oleg Romanishin

Những học trò của ông nói về ông với một lòng ngưỡng mộ thực sự. Oleg Romanishin đã có lần được hỏi rằng hiện tại ai đang huấn luyện cậu để cậu giành được danh hiệu đại kiện tướng. Cậu trả lời: “Thái độ của tôi trong cờ vua và toàn bộ sự dạy dỗ của tôi trong trận đấu là sản phẩm của vị huấn luyện viên đáng kính của Liên bang Xô Viết – Victor Emmanuelovich Kart, và nếu như có bất kỳ sự thất bại nào trong việc dạy dỗ này thì lỗi là ở tại học trò, chứ không phải tại giáo viên, một nhà sư phạm tuyệt vời, rộng lượng và kiệt xuất.”

Những ngôn từ tốt đẹp như thế là điều mà tất cả giáo viên đều muốn nghe từ những người học trò của mình, tuy nhiên chúng chưa giải thích đầy đủ những kết quả ngọt ngào của công việc của ông trong bao nhiêu năm qua. Sau tất cả, ông đã tạo ra một dàn những kỳ thủ kiệt xuất trong một thập kỷ qua, cụ thể là những đại kiện tướng như Oleg Romanishin, Alexander Belyavsky, Iosif Dorfman, Adrian Mikhailchishin, Marta Litinskaya và nhiều kiện tướng trẻ tuổi khác. Phương pháp của ông là gì? Ông tập trung chủ yếu vào điều gì?

Câu trả lời của ông là: “Nét đặc trưng chính của công việc của chúng tôi có thể giống như là sự phát triển của tính cách và tình yêu dành cho sự làm việc chăm chỉ. Chỉ có những nét tính cách mạnh mẽ mới có khả năng tạo ra những kết quả cạnh tranh hàng đầu.”. Sự xác nhận cho điều này được nhìn thấy trong thái độ cạnh tranh gay gắt giữa hai người học trò tài năng nhất của ông – Oleg Romanishin và Sasha Belyavsky. Khi Oleg trẻ tuổi hơn một chút dành được danh hiệu kiện tướng thì thành tích của cậu cũng sớm được sánh kịp sau đó bởi Belyavsky mười bốn tuổi. Sau này điều tương tự được lặp lại khi cả hai tranh đua cho nhiều danh hiệu và vị trí đứng đầu trong các giải đấu. Tuy nhiên tinh thần cạnh tranh giữa họ đã không ngăn cản việc họ duy trì tình bạn và cùng nhau nghiên cứu về cờ vua. Sự cạnh tranh mang tính sáng tạo này giữa họ là đặc tính nổi bật của tất cả các học sinh của Kart.

Người đồng nghiệp cấp dưới Dvoretsky đã tập trung sự chú ý của mình vào thành công của Kart trong việc phát triển những mặt mạnh nhất của học trò của ông mặc cho sự khác nhau về tính cách và lối chơi của họ.

Tôi có thể xác nhận việc này và phải thể hiện lòng ngưỡng mộ của mình dành cho tinh thần hữu nghị, thấu hiểu và tôn trọng lẫn nhau đã được áp dụng trong tập thể nổi tiếng này. Khi nói chuyện với học trò của Kart, tôi luôn cảm động bởi tình yêu thương lẫn nhau rất rõ ràng, một điều rất đáng chú ý trong số họ dành cho người huấn luyện viên của mình.

Bây giờ chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu một vài trong số những học sinh được biết đến nhiều hơn của Kart, những người mà trong những năm gần đây đã gia nhập vào hàng ngũ những đại kiện tướng mạnh nhất trên thế giới.

 Alexander Belyavsky

Chàng Sasha trẻ tuổi cảm thấy mình thật may mắn trong thuở ấu thơ của mình bởi vì cậu ấy chỉ mới tám tuổi vào năm 1961 khi cậu học cách chơi cờ vua và tham gia vào hội nhóm cờ vua tại Trung tâm thanh niên Tiền phong Lvov được điều hành bởi V.L. Kart. Khả năng cờ vua của cậu đã sớm được phát triển và tinh thần cạnh tranh điển hình trong hội nhóm đã đưa đến thành công đáng kể trong các sự kiện cấp thành phố và cấp cộng hòa. *

Sau đó cậu trở thành học sinh tại Trường Chuyên môn số 2 nơi Kart đang là nhân viên, và sau đó cậu bắt đầu đạt được những thành công ở cấp quốc gia.

Vào năm 1973, Sasha Belyavsky trở thành Nhà vô địch Trẻ Thế giới tại Teesside, Anh, một thành tựu to lớn thường báo trước cho việc bước vào vòng cao nhất của các giải đấu quốc tế. Sasha đã sớm khẳng định tên tuổi của mình như là một tài năng kiệt xuất bằng việc chia sẻ vị trí dẫn đầu trong Chức vô địch Xô Viết năm 1974 với Tal và vì thế đạt được danh hiệu đại kiện tướng.

Kể từ đó những thành công của cậu trở nên nhiều vô số và trước hết có thể được cho là do tài năng thiên bẩm và việc nghiên cứu môn cờ vua cực kỳ tỉ mỉ và chăm chỉ. Cậu ấy biết rằng để trải qua hết một giải đấu có thể kéo dài trong một tháng bạn phải có sức khỏe tốt và một tinh thần thép. Đó là lý do tại sao công việc thường nhật của cậu ấy bao gồm việc trượt tuyết vào mùa đông và chơi quần vợt hoặc bơi lội vào mùa hè. Đó không phải là sự trùng hợp ngẫu nhiên khi mà cậu đã tốt nghiệp Học viện Văn hóa Thể dục thể thao Lvov.

Có lẽ những nghiên cứu sau đại học đã ngăn cản sự tiến bộ của cậu với tư cách là kỳ thủ bởi vì kể từ năm 1974 cậu đã trải qua những thăng trầm. Dạo gần đây sự suy giảm này đã chấm dứt và cậu đã có một vài thành công mới mà chỉ có thể được gọi là phá kỷ lục, chẳng hạn như việc ghi điểm tuyệt đối 13 trên 13 tại giải đấu Alicante vào năm 1978 tại Tây Ban Nha, năm điểm dẫn đầu so với kỳ thủ xếp tiếp theo!

Belyavsky dành rất nhiều thời gian cho việc nghiên cứu cá nhân, vì thế sẽ rất thú vị khi được nghe ý kiến của cậu về khía cạnh này của việc huấn luyện cờ vua, đặc biệt khi nó là điểm yếu của nhiều đàn em và kỳ thủ trẻ hơn trên thế giới.

Cậu đã thể hiện ý kiến của mình như sau: “Sự khác biệt giữa việc chơi cờ vua trong sự yên tĩnh lúc bạn nghiên cứu và trong một trận đấu thực sự là rất lớn. Hầu như không bao giờ có trường hợp bạn sẽ đạt được mức độ tập trung như tại nhà khi đang tham gia trận đấu. Điều này xảy ra bởi vì sự vắng mặt của tác nhân gây kích thích mạnh mẽ được cung cấp bởi yếu tố thi đấu. Kết quả là lợi thế tuyệt vời của việc nghiên cứu tại nhà – có rất nhiều thời gian – phần lớn bị vô hiệu hóa. Trong bất kỳ sự kiện nào, kể cả đó là một câu hỏi của một trận đấu thực sự hoặc của việc phân tích tại nhà, thật sự không có ích lợi gì khi nghiên cứu về nó nhiều hơn 5-6 tiếng một ngày. Sau đó thì năng suất làm việc trong khoảng thời gian được thêm vào sẽ trở nên quá chậm. Thêm nữa những việc có thể khiến bạn mất một ngày trong giải đấu để giải quyết sẽ phải mất đến tận hai hoặc ba ngày tại nhà.”

Lời giải thích này rất thú vị. Hãy để chúng tôi phát triển dòng suy nghĩ này thêm nhé. Tôi tự hỏi, đã bao giờ quý vị độc giả từng chơi những ván cờ mà thiếu vắng đối thủ của mình, tức là tự thi đấu với chính mình, đi những nước cờ đầu tiên cho quân Trắng rồi đến quân Đen? Trường hợp này xảy ra nhiều đến nỗi tôi thường thấy đây là phương pháp luyện tập duy nhất mà tôi có thể sử dụng. Nó có hiệu nghiệm như thế nào? Dù tôi có cố gắng khách quan và buộc bản thân mình phải suy nghĩ nhiều cho bên này cũng như là cho bên kia như thế nào đi chăng nữa, tôi vẫn không thể dễ dàng duy trì đúng thái độ.

Belyavsky cũng có bình luận về việc này: “Sự vắng mặt của “việc đáp lại” từ phía đối thủ thường đưa bạn đến việc giả định mọi thứ về nước đi hay nhất trong việc phân tích tại nhà. Một kỳ thủ cờ vua hầu như không bao giờ công bằng. Thậm chí trong việc phân tích anh ta cũng đang cố tìm cách giành chiến thắng cho quân Trắng hoặc là trận hòa cho quân Đen. Trong quá trình phân tích, sự đồng cảm của anh ấy dành cho một bên có thể thay đổi, nhưng sẽ không biến mất – sự không thiên vị là một điều gì đó hoàn toàn xa lạ với việc nghiên cứu.

Có rất nhiều sự hứng thú trong những bình luận này và chúng tiết lộ lương tri của Belyavsky, tuy nhiên anh ấy có vẻ như đã bỏ lỡ điểm quan trọng nhất. Bất kể bạn có cố gắng như thế nào trong việc phân tích chung cùng với một người hỗ trợ được ưa thích hoặc huấn luyện viên đầy kinh nghiệm, bạn sẽ luôn luôn tự mình thấy nhiều hơn và khám phá ra mọi điều tốt hơn, hơn là với những người hỗ trợ giỏi nhất. Có nhiều lý do cho việc này, sự tập trung suy nghĩ tốt hơn bởi một cá nhân, bản chất của tư duy và nhận thức trong bộ não con người. Rồi còn có yếu tố trách nhiệm. Có biết bao nhiêu lỗi đã xảy ra trong việc phân tích các ván đấu bị tạm hoãn, thậm chí ở những cấp cao nhất, bởi vì nhà phân tích cho rằng nếu như có bất kỳ điều gì đặc biệt trong một thế cờ nhất định thì nó cũng sẽ được nhận ra bởi người cộng tác của mình. Bằng việc đặt hết tất cả niềm tin của mình vào người cộng tác, bạn đã làm giảm đi tính hiệu quả của công việc của chính mình, và bạn thất bại trong việc nhận ra một thực tế đơn giản đó là ông ta cũng đang giả định y như thế về bạn, đang dựa dẫm vào bạn theo cách tương tự.

Tôi luôn luôn thích trích dẫn ví dụ này: – vào năm 1967 tại giải đấu Palma de Majorca, cả ba chúng tôi, Botvinnik, Smyslov và tôi luôn luôn phân tích ván đấu bị hoãn cùng nhau trong suốt chín mươi phút giải lao. Hay đúng hơn là cách mà một tiếng đồng hồ đầu tiên được tiêu tốn như thế nào. Sau đó Botvinnik sẽ yêu cầu chúng tôi để anh ấy lại một mình và trong nửa tiếng còn lại trước khi tiếp tục thi đấu anh ấy sẽ tự mình hoàn thành việc phân tích. Đôi khi những phương án mà anh ấy đi sâu vào hoàn toàn khác khi so sánh với những gì mà cả ba chúng tôi đã suy nghĩ ra!

Belyavsky không chán nản bởi thực tế là sự phân tích của anh ấy không phải luôn luôn chính xác và rằng những kết quả giải đấu của anh ấy không tốt như anh mong đợi. Sự an ủi của anh ấy chính là lời bình luận mà Botvinnik đã từng nói, rằng ông ta đã học cách làm công việc nghiên cứu phù hợp trong cờ vua khi ông đã chạm đến ngưỡng 30. Vì thế Belyavsky ở tuổi 26 vẫn còn thời gian để tiếp tục.

Về lối chơi, Belyavsky có lẽ có cách tiếp cận phổ quát hơn so với các đồng nghiệp khác của anh. Anh biết cách thực hiện đòn tấn công khốc liệt vào Vua mà không cần tính đến cái giá phải trả trong việc hy sinh vật chất, sau đó đến ván đấu tiếp theo anh ta có thể dựng lên hàng phòng thủ cứng đầu ương bướng, và sau đó một lần nữa, như trong ván đấu được nêu dưới đây, anh ấy có thể cho thấy tài nghệ bậc thầy trong việc bày ra những thế trận hóc búa trong ván cờ tàn cuộc hóc búa.

Belyavsky – Makarichev              Giải Siêu Liên đoàn Liên bang Xô Viết 1979

Khai cuộc Phòng thủ Ấn độ mới

1 d4 ♘f6 2 c4 e6 3 g3 ♗b4+ 4 ♘d2 c5 5 a4 ♗⨯d2+ 6 ♕⨯d2 cd 7 ♘f3 b5

Việc cố gắng tạo ra sự độc đáo mới mẻ trong phép phân tích cuối cùng mang lại cho quân Đen một số rắc rối. Nước đi 7 d5 đơn giản hơn nhiều.

8 cb ♗b7 9 ♕⨯d4 ♕a5+ 10 ♕b4!

Một quyết định độc đáo và chính xác. Quân Đen sẽ phải nỗ lực đáng kể để phục hồi lại con Tốt trong tàn cuộc và trong thời gian đó thì quân Trắng có thể củng cố lại một số ưu thế thế trận nhất định.

10 … ♕⨯b4+ 11 ab a6 12 ba ♘⨯a6 13 ♗d2 ♘e4 14 b5 ♘c7 15 ♖⨯a8+ ♗⨯a8 16 ♗b4 ♘⨯b5 17 ♗g2 ♘g5

Quân Đen đang vội vàng gấp rút để đổi một trong những con Tượng của quân Trắng nhưng vì thế mà mất thời gian. Nó đã có thể có những cơ hội phòng thủ tốt hơn bằng nước đi 17… d6 18 ♘d2 f5 19 ♘⨯e4 f⨯e4 20 ♔d2 ♔d7, hoặc 18 ♔d7 19 ♖a1 f5 và sau đó là 20 ♖c8.

18 ♘h4 ♗⨯g2 19 ♘⨯g2 ♘e4 20 f3 ♘f6 21 ♔d2 d6 22 ♖a1 ♔d7 23 ♘e3 ♖b8 24 ♔d3

Ưu thế thế trận của quân Trắng là không đáng kể, vì thế còn đáng ngạc nhiên hơn nữa khi thấy Belyavsky khai thác tối đa ưu thế nhỏ nhặt này một cách dễ dàng.

24 … ♘g8

Hy vọng lái con Tượng khỏi vị trí kiên cố của nó bằng nước đi ♘e7-c6.

25 ♘c4 ♘e7 26 ♖d1 f6 27 e4 d5 28 ♘e3 ♘c6 29 ♗c5 d4

Một nước đi thực hiện hai mục đích. Nó trông có vẻ hợp lý hơn khi đổi quân tại ô e4.

30 ♘c4 e5 31 f4 ♔e6 32 ♖a1 ♘c7 33 ♗d6 ♖b3+ 34 ♔c2 ♖b7 35 ♖a4 g5 36 fg fg

Hình 1

37 b4!

Quân Trắng đã chuẩn bị một cách âm thầm lặng lẽ bước tiến đầy nội lực của con Tốt thông này và giờ nó đang bắt buộc đưa tới quyết định chỉ trong một vài nước đi nữa.

37 … h5 38 ♔b3 d3

Mối đe dọa của nước đi 39 ♗⨯c7 ♖⨯c7 40 ♖a6 được theo sau bởi đòn tấn công mãnh liệt nhanh chóng của con Tốt ở cột b có thể không bị gặp phải. Quân Đen quyết định thử và làm đối phương sao lãng khỏi việc này bằng lời đề nghị dâng hiến con Tốt.

39 ♗⨯c7 ♖⨯c7 40 ♔c3

Rõ ràng là nước đi này đơn giản hơn nước đi 40 ♖a6 d2.

40 … ♘d4 41 ♔⨯d3 ♘f3 42 b5 1-0

Các phân tích trong suốt thời gian tạm hoãn cho thấy hoàn toàn vô vọng để tiếp tục ván cờ.

Oleg Romanishin

Một việc thực sự đáng xấu hổ đã xảy ra tại vòng khai mạc của giải Siêu Liên đoàn Liên bang Xô Viết vào năm 1975 tại Yerevan. Kiện tướng 23 tuổi đến từ Lvov đã ghi được bảy trận thắng trước các kỳ thủ nổi tiếng. Kiện tướng này chính là Oleg Romanishin – nhà Vô địch Trẻ châu Âu năm 1973, và danh sách một loạt các nạn nhân của ông bao gồm Petrosian, Furman, Polugayevsky, Balashov, Geller, Alburt và Klovan. Không chỉ bởi vì những chiến thắng nổi bật, mà còn bởi vì cách giành chiến thắng đã mang đến những tràng pháo tay nhiệt liệt liên tục từ phía khán giả.

Romanishin đã đưa ra phản ứng của mình sau đó: “Một chiến thắng khiến ta nhận thức ra được bản thân mình là ai, và thành công – cảm giác của việc được thể hiện chính mình, nhưng chỉ có sự hài hòa hợp lý giữa những thôi thúc ấy mới có thể mang lại những thành tựu thực sự tuyệt vời trong cờ vua”.

Không phải lúc nào ông ấy cũng cố gắng giành chiến thắng. Lối chơi của ông có xu hướng nghiêng về đòn phối hợp và chiến thuật, và ai cũng biết rằng sở thích này không phải lúc nào cũng đưa đến giải nhất trong các giải đấu. Cho nên chúng ta phải thừa nhận rằng ông ấy có những lúc thăng lúc trầm, nhiều hơn hết so với những kỳ thủ dẫn đầu đương thời, nhưng lối chơi của ông và sự hài lòng ông đặt vào trong từng nước đi đã giành được sự ngưỡng mộ của người hâm mộ trên toàn thế giới. Ông có một khả năng tưởng tượng tuyệt vời cho phép ông khám phá ra những khả năng mới đầy hấp dẫn ẩn sâu trong cờ vua.

Chúng ta sẽ không điểm qua những màn trình diễn trong các giải đấu của ông – chúng quá tuyệt vời, thậm chí ngay cả khi những người ủng hộ ông cảm thấy thất vọng não nề về thất bại của ông trong giải đấu Vùng Xô Viết vào năm 1979. Đáng lẽ ra bây giờ ông ấy thực sự nên được đứng vào hàng ngũ các ứng cử viên. Tuy nhiên chắc chắn rằng ông còn sẽ đạt được nhiều thành công trong tương lai, và người hâm mộ ông tự tin cho rằng điều mà đã luôn luôn làm cho họ thích thú nhất – lối chơi sáng tạo của ông – vẫn sẽ tiếp tục.

Tôi đã suy nghĩ rất nhiều về việc sẽ giới thiệu đến đọc giả ván đấu nào trong số rất nhiều những ván đấu của ông, và sau đó quyết định đơn giản rằng sẽ hỏi ông ván đấu yêu thích của ông là ván nào. Ông đã đề cử ván đấu của mình với Petrosian tại Yerevan năm 1975, Giải vô địch Xô Viết mà chúng tôi đã đề cập đến.

  Romanishin – Petrosian                     Khai cuộc Phòng vệ Ấn độ mới

1 c4 ♘f6 2 ♘c3 e6 3 ♘f3 b6 4 e4 ♗b7 5 ♗d3

Không phải là ý tưởng mới, nhưng rất hiệu quả trong thế cờ đặc biệt này. Con Tượng lúc sau này sẽ đi đến ô c2 từ vị trí mà nó sẽ hỗ trợ việc phát triển đòn tấn công cánh vua.

5 … d6 6 ♗c2 c5 7 d4 cd 8 ♗⨯d4 ♗e7 9 0-0 0-0 10 b3 ♘c6 11 ♗b2 a6 12 ♔h1 ♕c7 13 f4 ♖ad8

Xét theo bề ngoài, những nước đi của quân Trắng chỉ trông giống như là những nước đi phát triển đơn giản cần thiết để lấy những quân cờ của mình ra khỏi những ô cờ ban đầu của chúng, tuy nhiên sự đơn giản đến mức rõ ràng này lại ẩn giấu một ý tưởng quỷ quyệt. Bản chất bất ngờ của sự tích lũy mang tính phối hợp của ông là một trong những đặc tính đáng chú ý trong lối chơi của Romanishin.

14 ♖c1 ♕b8 15 ♖f3 g6

Quân Đen đã đặt con cờ mạnh nhất của mình tại cạnh của bàn cờ tại ô b8, nơi mà nó không thể giúp đỡ trong diễn biến sắp xảy ra ở bên phía cánh vua. Nhân tố này khiến cho Romanishin quyết định sử dụng các biện pháp nghiêm khắc trong tình thế cấp bách ở bên cánh vua của mình.

Hình 2

16 ♘d5! ed 17 ed

Như Romanishin tự mình thừa nhận, nước đi này là bằng chứng cho một khoảnh khắc yếu đuối. Theo ý kiến của ông, việc hy sinh con Mã thứ hai 17 ♘f5! sẽ là cách nhanh hơn để đạt được mục đích của mình. Do đó sau nước đi 17 gf 18 ed ♖fe8 19 ♖g3+ ♔h8 20 dc ♗⨯c6 21 ♗⨯f5 ♖g8 22 ♕h5 quân Trắng sẽ có đòn tấn công giành chiến thắng, vì thế con Mã không thể bị bắt. Có lẽ quân Đen vẫn sẽ có một vài cơ hội bằng cách làm cho tình thế trở nên “rối rắm” hơn trong biến 17 ♘f5 d⨯e4 18 ♘⨯e7+ ♘⨯e7 19 ♕d4 d5 20 ♕⨯f6 d4 v…v…

17 … ♘⨯d4 18 ♕⨯d4 ♖de8 19 f5!

Cách duy nhất. Nước đi 19 g4 sẽ để hở Vua của mình quá nhiều và quân Đen sau đó có thể đi nước 19 ♕a8 20 g5 ♗⨯d5+ 21 cd ♕⨯d5+ với những hậu quả không dễ để thấy.

19 … ♗d8 20 ♕h4  ♖e5

Rất khó để chọc thủng được hậu vệ như Petrosian. Bằng cách chặn đường chéo chính, quân Đen có thể bắt đầu nhìn về phía trước một cách tự tin.

21 ♕h6 ♕c7?

“Thậm chí những kẻ thông minh nhất cũng có thể mắc sai lầm!” Chuyên gia phòng thủ Petrosian mắc sai lầm ở đây. Nước đi đúng 21… ♘g4 sẽ cho quân Trắng nhiều điều để suy nghĩ, đặc biệt là nếu như nó muốn tránh việc hòa bằng cách lặp lại nước đi 22 ♕f4 ♘f6 23 ♕h6 ♘g4. Sau nước đi thực này, cuộc tấn công chọc thủng hàng phòng vệ.

22 ♖g3 ♗c8

Quân Đen không chỉ phải phòng thủ điểm g7, mà còn điểm h7, và việc lựa chọn những nước đi phòng thủ yêu cầu độ chính xác cao. Do đó nước đi 22 ♘e8 sẽ thất bại ngay lập tức sau nước đi 23 ♖f1 ♗f6 24 ♖h3.

23 ♗⨯e5 de 24 fg f⨯g6 25 ♗⨯g6 ♘g4

Nỗ lực tài tình này sẽ không giúp ích được gì khi con Mã rất dễ bị tấn công trên cột mở này.

26 ♗h5 ♖f6 27 ♕d2 ♖f4 28 d6!

Điều này cho thấy quân Trắng đã có thêm một nguồn lực tấn công khác trong con Tốt thông ở cột d đầy ghê gớm của mình. Sự tinh thông của quân Trắng đã cho phép nó tiên đoán được trước những nguồn lực như thế mà có thể thay đổi hướng tấn công.

28 … ♕g7 29 d7 ♗b7

Hoặc là 29 ♗⨯d7 30 ♗⨯g4 ♖⨯g4 31 ♖⨯g4 ♕⨯g4 32 ♖d1 hơn quân, trong khi đó quân Trắng cũng thắng sau nước đi 29 ♕⨯d7 30 ♕⨯d7 ♗⨯d7 31 ♗⨯g4 ♖⨯g4 32 ♖d1 ♗h4 33 ♖⨯d7 ♗⨯g3 34 hg ♖⨯g3 35 ♖d6.

30 ♕⨯f4 1-0 (30 ef 31♖⨯g4 ♗g5 32 ♖d1 chiến thắng đơn giản).

Iosif Dorfman

Điều gì mà bạn có thể nói về lối chơi của đại kiện tướng Iosif Dorfman là câu hỏi mà tôi có lần đã đặt ra cho người bạn của mình Salo Flohr. Câu trả lời của anh ấy rằng đây là kỳ thủ thú vị và cứng rắn, nhưng vì một lý do nào đó mà dạo gần đây đã sụt giảm phong độ. Ông ấy đã nhường chiếc huy chương vàng của Nhà vô địch Xô Viết và sau đó bắt đầu chơi một cách không thuyết phục.

Vâng, những việc như thế thỉnh thoảng xảy ra với những kỳ thủ trẻ tuổi hơn (và cả với những kỳ thủ lớn tuổi hơn nữa, độc giả có thể nói thêm). Một người chỉ có thể hy vọng rằng người học trò đầy tài năng này của Kart sẽ có thể vượt qua được giai đoạn khủng hoảng tạm thời này và sẽ giành lại được phong độ tốt nhất của mình. Bằng chứng về tài năng của ông được thể hiện qua ván đấu sau, Dorfman – Chekhov, tại Minsk, năm 1976.

Quân Trắng khai thác lợi thế của mình bằng một loạt những nước đi rõ ràng đơn giản.

17 b4! ♕d8 18 c5! ♗e6

Hình 3

Hoặc 18 dc 19 bc và con Mã đã có một vị trí đóng quân tuyệt vời tại ô b6 bao vây Xe của quân địch.

19 ♘f4 ♗c4 20 ♖c1 ♗⨯a2 21 ♕a4 e5 22 ♕⨯a2 ef 23 ♖fd1!

Quân Trắng đã thực hiện được việc bố trí hài hòa các quân cờ một cách lý tưởng. Lực lượng của quân Đen bị phân chia và không thể đương đầu với sức ép.

23 … fg 24 hg d5 25 ♗⨯d5! ♕g5 26 ♖c4!

Một nước đi điều quân tuyệt vời khác chuyển quân cờ này đến cột dọc f như là một phần của đòn tấn công tập trung vào ô f7.

26 … ♖aa8 27 ♖f4 ♕e7 28 ♖d3 a5 29 ♖df3 ♘d8 30 b5 ♖c8 31 c6 bc 32 bc ♖c7 33 ♖c4 ♕e5 34 ♖c5 ♕d6 35 ♕⨯a5!

Hình 4

Chiến dịch hy sinh cuối cùng dựa trên sự tính toán chính xác.

35 … ♘b7 36 cb ♖⨯c5 37 ♗⨯f7+! ♔g7 38 ♕a1+ ♕e5 39 ♕⨯e5 ♖⨯e5 40 ♗d5!

Một thủ thuật nhỏ dựa trên việc khép lại phương án (để loại trừ ♖b5)

40 … ♖b8 41 ♖f7+ ♔h8 42 e4 ♖ee8 43 ♔g2 1-0

Adrian Mikhalchishin

Lại một người học trò nữa cùa Kart, Mikhalchishin, cũng giống như Dorfman, hòa lẫn những kết quả tốt với thất bại. Chúng ta phải cầu chúc cậu ấy thành công trong nỗ lực giảm thiểu tính hay thay đổi của mình.

Những năng lực tiềm tàng của cậu được thể hiện trong ván cờ này đấu lại Timoshchenko trong giải đấu Siêu Liên đoàn năm 1978 tại Tbilisi.

Hình 5

Con Tốt thông nguy hiểm của quân Trắng tạo cơ hội để có thế chủ động trong một khoảng thời gian dài, và nó đã tận dụng điều này một cách chính xác.

21 d6 ♖c8 22 ♘d5 ♖c2 (22 ♖c4 tốt hơn) 23 ♘e7+ ♔h8 24 ♕e4 ♖c4

24 ♖⨯a2 sẽ thất bại nhanh chóng – 25 ♘g5 f5 26 ♘g6+ ♔g8 27 ♕e6+.

25 ♕⨯b7 ♕d7 26 ♕⨯d7 ♗⨯d7 27 ♖fe1 ♖c5 28 ♘d4 ♗f6 29 ♘b3 ♖c2 30 ♘d5 ♘⨯d5 31 ♖⨯d5 ♖⨯a2

Việc vội vã để thiết lập lại sự bình đẳng vật chất này là chết người. 31 h4 để lại những cơ hội phòng thủ tốt hơn.

32 ♘c5 ♗g4 33 d7

Quân Tốt ghê gớm này, con cờ đã phụng sự như là một nền móng căn bản cho việc điều quân của quân Trắng, bây giờ đã không thể ngăn cản lại được.

33 … ♖e2 34 ♖⨯e2 ♗⨯e2 35 ♘b7 h4 36 gh ♗⨯h4 37 d8♕ ♗⨯d8 38 ♘⨯d8 ♔g7 39 ♘c6 a6 40 ♘d4 ♗c4 41 ♖c5 ♗d3 42 ♖c3 ♗g6 43 ♘c6 ♗e8 44 ♖a3 ♖e1+ 45 ♔h2 ♖e2 46 ♔g3 ♖c2 47 ♘e5 ♗f5 48 ♖⨯a6 và quân Trắng giành chiến thắng.

Marta Litinskaya

Nhiều đất nước đã có cơ hội nhìn thấy người học trò nữ này của Kart trong lúc thi đấu. Cô ấy đã giành được một số danh hiệu, nhưng dạo gần đây chúng ta hiếm khi thấy tên cô nằm ở đầu trong bảng giải đấu. Có vẻ như cô ấy đã để vụt mất cơ hội đạt đủ điều kiện để tham gia vào giải đấu ứng cử viên của nữ sau khi xếp thứ tư trong giải Liên vùng tại Alicante năm 1979, nhưng đã giành được cơ hội tham gia với tư cách dự bị khi một trong những kỳ thủ đủ điều kiện tham gia ban đầu rút lui, và cô đã thắng một trận đấu đầy kịch tính trước đối thủ đến từ Tây Đức Giselle Fischdick sau khi hạ đo ván 3-0!

Tinh thần chiến đấu như thế có lẽ là một dấu hiệu cho thấy rằng cô đang vượt qua khủng hoảng và bắt đầu chơi với tất cả sức mạnh lúc trước của mình.

Sự nhận thức về chiến thuật của cô được nhìn thấy trong trận đấu này, Lysenko – Litinskaya, từ giải đấu Vùng Xô Viết năm 1979.

Tại đây, đại kiện tướng Litinskaya (danh hiệu đại kiện tướng dành cho kỳ thủ nữ được giới thiệu bởi Tổ chức Liên đoàn cờ Vua thế giới vào năm 1976) đã thực hiện một đòn tấn công chiếu hết.

Hình 6

26 … ♖⨯a2! 27 c3

Việc chấp nhận hy sinh con Xe đưa đến nước đi 27 ♔⨯a2 ♕a8+ 28 ♔b1 ♘c3+ 29 b⨯c3 ♗⨯c3 và chiếu hết tại ô a1. Nước đi thực tế cũng không tốt hơn khi nước đi tiếp theo của quân Đen chặn đường thoát của con Vua Trắng khỏi hàng ngang đầu tiên và sau đó việc tạo nên các cặp Xe chồng trên cột dọc a quyết định tất cả.

27 … b3! 28 ♗⨯c5 ♘⨯c5 29 ♘1d2 ♘d3  0-1