Mỗi năm xuất ngoại tập huấn, thi đấu 7 tháng, Siêu đại kiện tướng Cờ vua quốc tế Lê Quang Liêm hiếm khi ăn Tết ở Việt Nam.

Kỳ thủ Lê Quang Liêm

Du đấu khắp 5 Châu

Để tham dự 20 cuộc đấu lớn nhỏ, với hàng trăm chuyến bay xuyên quốc gia, kỳ thủ người TP HCM phải chấp nhận xa quê chính những thời khắc ai cũng muốn được quây quần bên gia đình. Đó là cái giá phải trả cho những cuộc chinh phục đỉnh cao của nhà vô địch thế giới nội dung Cờ chớp Quang Liêm, tuyển thủ Việt Nam duy nhất đạt chuẩn chuyên nghiệp quốc tế.

Mới 22 tuổi, Quang Liêm đã có tới 15 năm gắn bó với môn cờ Vua. Trong hành trình không ngừng nghỉ ấy, có lẽ cộng dồn thời gian anh xuất ngoại tập huấn, thi đấu chiếm tới non nửa, đặc biệt 5 năm trở lại đây, mỗi năm, anh có tới 7 tháng ở nước ngoài.

Một trong ba cái tên châu Á lọt vào danh sách các Siêu Đại kiện tướng quốc tế này có chuyến du đấu đầu tiên khi mới 10 tuổi, tại giải Cờ vua trẻ châu Á 2002 do Ấn Độ đăng cai. Trong ký ức của Liêm, đây là một kỷ niệm nhớ đời, không chỉ bởi lần đầu xa nhà mà phải đối mặt với hàng loạt điều kiện khắc nghiệt: Thời tiết lạnh giá, đồ ăn thức uống hoàn toàn khác lạ. Kỳ thủ “nhí” không ăn không ngủ nổi, tranh tài trong tình trạng ốm khật khừ. Cũng may nhờ có ý chí “già” hơn tuổi, Quang Liêm mới bám trụ tới phút cuối để xuất sắc đoạt một tấm huy chương Bạc. Cũng kể từ đó, số lần xuất ngoại của Quang Liêm đã tăng chóng mặt, nhất là khi ngoài sự đầu tư của ngành Thể thao, gia đình đã chủ động bỏ ra một số tiền rất lớn để đảm bảo cho anh tham dự mọi giải quốc tế cả trong và trên lứa tuổi. Sau cột mốc đạt chuẩn danh hiệu Đại kiện tướng quốc tế vào 2006 ở tuổi 15, coi như Quang Liêm đã trở thành một kỳ thủ quốc tế, theo đúng chuẩn của nhóm hàng đầu.

Trung bình mỗi tháng, anh đấu ít nhất 1 giải, cá biệt là 2 với độ khó, danh tiếng ngày càng tăng. Khi được hỏi số giải và số lần di chuyển, anh thừa nhận: “Nhiều quá không nhớ nổi, chỉ có thể ước chừng con số trên 150 giải ở khoảng 30 nước khắp 5 châu lục”.

Do không thi đấu cho một Trung tâm cờ (theo thông lệ quốc tế) nên mỗi cuộc du đấu với Quang Liêm đều có những khó khăn, phức tạp, không phải về chuyên môn hay tài chính mà lại là chuyện đi lại và ăn uống. Gần đây, anh thường xuyên phải thực hiện các chuyến bay kéo dài vài chục giờ, đơn cử sang Nga, Đức, Mỹ, Cuba khiến thể lực và tinh thần bị bào mòn. Sang đến nơi, có khi phải mất mấy ngày mới hồi sức, coi như phải chuẩn bị lại từ đầu.

Đã đi vòng quanh thế giới, nói tiếng Anh như gió song đến giờ Quang Liêm vẫn không thích và chưa quen nổi các món ăn Tây. Việc phải ăn đồ Tây là một cực hình với anh khi dự giải, đặc biệt sau 8 tiếng đấu mỗi ngày cực nhọc. Được cái, sát cánh cùng Quang Liêm luôn có bố, mẹ hay ít nhất ông thầy “ruột” Lâm Minh Châu. Trước mỗi lần đi, họ đều kỳ công chuẩn bị đồ Việt mang theo để vào nấu ăn cho Quang Liêm, trong đó dứt khoát phải có món… canh rau.

Thấm thía Tết xa nhà

Trong làng thể thao Việt Nam, có lẽ Quang Liêm là người sợ và ám ảnh nhất với Tết, đơn giản bởi 6 năm nay anh đều không được ở bên người thân tại quê hương trong dịp đặc biệt ấy. Năm 2006, kỳ thủ 15 tuổi đã lần đầu tiên biết và thấm thía Tết xa nhà. Càng đáng nói trước đó không lâu là sinh nhật của anh. Quang Liêm nhớ như in, đúng đêm giao thừa trên đất Việt, anh ngồi một mình trong phòng ở mãi nước Nga xa xôi, nhìn tuyết rơi trắng xóa mà buồn đến phát khóc.

Đã có thích nghi tốt bởi hiểu rằng nghiệp cờ chuyên nghiệp phải thế nhưng mỗi lần mất Tết vẫn khiến Liêm không khỏi chạnh lòng, nhất là khi lịch xuất ngoại nhiều lần đưa anh vào những tình thế oái oăm. Tết 2012, đúng chiều 30, anh cùng với HLV phải chia tay người thân, bạn bè ra sân bay lên đường sang Anh đấu giải Trade Wide Gibralta. Trong hành lý của Liêm khi ấy còn có cả một cặp bánh chưng, một bọc dưa hành và mấy món đồ ăn khô, đặc thù quê hương. Tết năm 2013, mới 7h sáng mùng 1, thầy trò anh lại rời nhà di chuyển sang Nga dự giải Aeroflot Open. Quang Liêm nhớ lại: “Có lần phải đến mãi ngoài Rằm tháng Giêng, tôi mới được về lại Việt Nam”.

Khi được hỏi kế hoạch Xuân Giáp Ngọ sẽ ra sao, Quang Liêm cười: “Do đang du học tại trường Đại học Webster theo một chương trình chặt chẽ về thời gian biểu, nên gần như chắc chắn Tết này tôi lại đón Tết cổ truyền ở Mỹ”.

Xuyến Chi